Allereerst de beste wensen voor het nieuwe jaar.
We wensen u een mooi en vooral gezond 2021!

In deze eerste nieuwsbrief van 2021 blikken we terug op het bijzondere jaar 2020. Daarnaast kijken we vooruit: ook dit jaar staan we graag voor u klaar en zetten wij ons gezamenlijk in voor het behoud van de prachtige monumenten en cultuurhistorisch waardevolle objecten in onze gemeente.

Januari-mei
Vanaf januari 2020 waaierde het coronavirus uit over de wereld. Vanaf januari ging het ene na het andere land in lockdown. Mensen verdwenen in hun huizen. Luchtreizigers strandden in verre oorden. Cruiseschepen zwierven maandenlang over zee. In Nederland was er toen ogenschijnlijk nog weinig aan de hand. Regering en RIVM hadden het aanvankelijk over een soort griep die wel aan ons land voorbij zou gaan. Maar halverwege maart ging ook ons land in lockdown.

Voor de Monumentenvereniging betekende dit van een samenkomst voorlopig geen sprake meer kon zijn. De communicatie met de leden verloopt sindsdien via de nieuwsbrieven en de telefoon. Het bestuur richtte zich in deze periode op het verwerven van nieuwe kennis, onder andere op het gebied van de Omgevingswet en het landelijke erfgoedbeleid. Ook de financiering van onderhoud en de instandhouding van ons erfgoed heeft onze aandacht. Er wordt gewerkt aan een subsidiewegwijzer.

Juni
In de nieuwsbrief van juni nodigde de Monumentenvereniging de leden uit voor de Algemene Ledenvergadering. Ook werd aangekondigd dat medewerkers van gemeente Bodegraven-Reeuwijk, Comité Open Monumentendag, Stichting Historische Kring Bodegraven en onze Monumentenvereniging gedurende de zomer zouden werken aan de totstandkoming van het bewaarboekje “Monumenten in Bodegraven-Reeuwijk”.

Juli
Op 1 juli hield de Monumentenvereniging haar virtuele Algemene Ledenvergadering via Google Meets. Formeel eigenlijk te laat, maar in verband met corona was de verplichte termijn voor een ALV door de regering verlengd.

Augustus
De Monumentenvereniging is mede opgericht om de cultuurhistorische kernwaarden in onze gemeente te beschermen en bij te dragen aan de continuering daarvan. In onze inspraakreactie op het voorontwerp bestemmingsplan Centrum Bodegraven 2020 vroeg de Monumentenvereniging zich af in hoeverre bij de gemeente sprake is van een integrale visie op onze cultuurhistorie. Van samenhang tussen maatregelen die (ook) betrekking hebben op erfgoed lijkt niet altijd sprake.

Volgens de gemeente is klimaatneutraliteit één van de pijlers van het planbeleid. De Monumentenvereniging vindt dat er dan wél voor moet worden gezorgd dat maatregelen op het gebied van milieu, weer en klimaat (dat zijn drie verschillende dingen) niet op één hoop worden gegooid. Denk bijvoorbeeld aan ‘klimaatneutrale’ woningen die zo potdicht zitten dat extra uitgaven aan bijv. airco (en dus elektriciteit) nodig zijn om het binnenklimaat enigszins gezond te houden. Bij oudere gebouwen, en dus vooral bij erfgoed, leidt de voor klimaatneutraliteit vereiste extra isolatie in veel gevallen tot hogere luchtvochtigheid binnenshuis, met onder meer houtrot als gevolg.

Door de wijziging van de Gaswet mag een netbeheerder geen aardgasaansluiting meer verzorgen voor nieuwbouw. In de praktijk worden daardoor (zoals gewoonlijk zouden we bijna zeggen) alleen ‘gewone’ burgers getroffen. Want veel grotere kantoorpanden en bedrijven behouden het recht op een aardgasaansluiting. Het college van B&W mag echter ook voor burgers, verenigingen en stichtingen uitzonderingen maken. De Monumentenvereniging heeft er daarom bij de gemeente voor gepleit om ook voor de vele, vaak zeer grote, cultuurhistorische objecten in onze gemeente zoals woonboerderijen, herenhuizen, (voormalige) kaaspakhuizen en kerken een uitzondering te maken op de ‘van het gas af’ plicht.

De financiële lasten voor eigenaren van erfgoed zijn in veel gevallen al ondraaglijk, en worden voortdurend verhoogd. De OZB is bijvoorbeeld voor gemeentelijke monumenten wél, maar voor cultuurhistorische objecten niet aangepast. Overigens geldt de gemeentelijke subsidieregeling voor monumenten nu ook voor cultuurhistorische objecten.

November
In het voorontwerp van het Centrumplan Bodegraven schreef het College van B&W dat zij aanstuurt op het herleven van het oude centrum in Bodegraven, bijvoorbeeld door meer toeristen te trekken. Eén van de oplossingen is om de Oude Markt autovrij te maken. Dat juicht de Monumentenvereniging toe. Het gebied rond de dorpskerk is de enige locatie in Bodegraven die nog de authentieke uitstraling heeft van een oude dorpskern.

In dat verband schreef de Monumentenvereniging een brief aan het College van B&W over de plannen voor de bouw van appartementen op de hoek Kerkstraat-Voorplein en het pand Kerkstraat 56. Veel omwonenden vrezen voor extra parkeerdruk en de bouwhoogte van de plannen. De gemeente heeft in haar antwoord op onze brief toegezegd dat zij zal vastleggen dat de bestaande bouwhoogte tevens de maximaal toegestane bouwhoogte is. De Monumentenvereniging heeft daarnaast extra aandacht gevraagd voor een zodanig ontwerp en kleurgebruik in de plannen dat geen afbreuk wordt gedaan aan het monumentale aanzicht van de omgeving.

Op 20 november vond de formele uitreiking plaats van het boekje “Monumenten in Bodegraven-Reeuwijk”. De “uitreiking” vond plaats door wethouder Jan Leendert van den Heuvel in een Zoom-vergadering via internet met zo’n 44 belangstellenden. Het boekje is gratis verkrijgbaar. De locaties waarop u het boekje op kunt halen vindt u op deze website. De digitale versie van het boekje kunt u via deze link bekijken.

December
Begin december namen bestuursleden van de Monumentenvereniging online deel aan de zogenaamde “Kansentafel Regionale Energie Strategie (RES)” van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het laat zich aanzien dat kleinschalige energie-oplossingen op daken van industriële panden en boerderijen (voor zover toegestaan) niet voldoende zullen zijn om de reeds voor deze regio opgelegde hoeveelheid stroom ook in onze regio te kunnen realiseren. Het zou gaan om bijna 600 ha aan zonnepanelen of 67 windmolens.

2021, een nieuw jaar, nieuwe uitdagingen 
Het is nog lang niet duidelijk wat de energietransitie zal betekenen voor ons cultureel erfgoed en de vaak oude en voor omgevingsinvloeden gevoelige gebouwen. Het bestuur van de Monumentenvereniging zal zich in 2021 inzetten voor het kenbaar maken van de erfgoed gerelateerde aandachtspunten bij de energietransitie. Daarnaast wil de Monumentenvereniging graag samen met u kijken naar de gevolgen en effecten die u zelf ervaart.

Daarnaast is het duidelijk dat de totstandkoming van de Omgevingswet verregaande gevolgen gaat hebben voor niet alleen eigenaren en beheerders van erfgoed, maar eigenlijk alle woningeigenaars en vastgoedbeheerders. Eén ding is zeker: de regeldruk zal toenemen. Hetzelfde geldt voor de lastendruk van eigenaren van erfgoed. De Monumentenvereniging zit op het vinkentouw, en zal waar mogelijk opkomen voor uw belangen!

Hopelijk mogen we elkaar later dit jaar weer live ontmoeten.
Nogmaals een voorspoedig en bovenal gezond 2021 gewenst!

Hartelijke groet,
Namens het gehele bestuur van de monumentenvereniging,

Jos de Lange
Voorzitter

Algemene Ledenvergadering 2020

We gaan het proberen! In Coronatijd. Onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. De ALV is wettelijk verplicht en moet normaal gesproken uiterlijk in april plaatsvinden. Maar Corona gooit roet in het eten.

We willen echter niet te lang wachten. Veel leden van onze vereniging zullen proberen om in juli of augustus met vakantie te gaan. Daarom houden we op 1 juli, ‘s avonds van 20:00 tot 21:00 uur, een digitale ALV.

Hoe werkt dat, een digitale ALV?

We zullen de leden die zich hebben aangemeld tevoren informeren over de onderwerpen die in de vergadering aan de orde komen (de agenda). Daarbij zullen we aangeven over welke onderwerpen moeten worden gestemd. Er wordt een stembiljet bijgevoegd dat kan worden ingezonden per e-mail.

Op de avond zelf maken we gebruik van Google Meets. Wie Gmail gebruikt weet dat Meets inmiddels een vast onderdeel is van Gmail. Meets kan ook worden gedownload als app op een iPhone of Android smartphone. Meets werkt ook in de meeste browsers op PC of tablet.

Ongeveer een uur voor aanvang van de digitale vergadering ontvangen de deelnemers die zich hebben opgegeven een link per e-mail. Na een klik op de link opent Meets automatisch in de Meets app op smartphone of PC, of in een browser op PC of tablet.

Deelnemen of machtigen

Bij aanvang van de vergadering schrijft de secretaris een ieder die inlogt in op de presentielijst. U bent niet verplicht om deel te nemen. Het is wel fijn wanneer u tevoren aangeeft of u wel of niet bij de vergadering aanwezig zult zijn.

Bij een normale ALV kunt u een (bestuurs)lid machtigen om namens u aan de vergadering deel te nemen. In dit geval hoeft dit niet, omdat u tevoren per e-mail of schriftelijk aan kunt geven of u instemt met een vergaderpunt (zoals goedkeuring van de financiële balans).

Vragen

Bij een normale ALV sluiten we af met een voordracht over een interessant onderwerp. Deze keer moeten we dat noodgedwongen achterwege laten. U kunt echter voor de vergadering kenbaar maken of u vragen heeft. Dan zullen we die aan het einde van de vergadering bespreken.

Indien u een mededeling heeft die van belang is voor alle leden, dan geeft de voorzitter u daartoe graag de gelegenheid aan het einde van de vergadering. Laat ook dat tevoren even weten. We kunnen de vergadering dan zo ordelijk mogelijk laten verlopen.

Het wordt een spannende vergadering! In Coronatijd! Op afstand! We zien (en horen) u graag op 1 juli tijdens onze digitale ALV.

Het bestuur van de Monumentenvereniging Bodegraven-Reeuwijk.

Het is in ‘normale’ tijden al niet eenvoudig om Rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en cultuurhistorische erfgoed in stand te houden. Nu het Coronavirus heeft toegeslagen, komt daar een nieuwe dimensie bij.

Eigenaren, bewoners en beheerders vragen zich af hoe het nu moet met bijvoorbeeld onderhoud en verbouwen. Kun je iedereen zomaar in huis halen of toelaten op je erf? En gaat het allemaal even snel? Want hoe werkt dat als je een onderhoudsmonteur of verbouwingsteam langs moet laten komen?

Voor het bestuur van de Monumentenvereniging komt daar nog een dimensie bij. Een belangrijk deel van onze werkzaamheden betreft het overleg met vertegenwoordigers van provincie, gemeente en andere instellingen die zich bezig houden met het instandhouden van cultureel erfgoed. Persoonlijk contact werkt vaak het beste. Onder de huidige omstandigheden willen we die contacten echter zoveel mogelijk minimaliseren.

Wat de (nabije) toekomst brengt is ongewis. Eén ding is echter zeker. De enorme bedragen die de centrale en gemeentelijke overheden op dit moment in de economie pompen zullen op enig moment moeten worden terugbetaald. Dat betekent op termijn hogere belastingen, op alles. Tegelijkertijd worden velen van ons geconfronteerd met stijgende lasten en (vaak tegelijkertijd) inkomensterugval.

Wij als Monumentenvereniging proberen zo goed als mogelijk op die ontwikkelingen te anticiperen, en waar mogelijk oplossingen te bieden. Alleen samen kunnen we een krachtig front vormen en elkaar de helpende hand bieden. Steun ons! En nog geen lid? Wordt lid! Het lidmaatschap kost op dit moment maar €22,50.

Veel sterkte in de komende tijd!

Jos de Lange, voorzitter.